1. Đường ống cấp thoát nước là tổ hợp các công trình thu nước, vận chuyển, xử lý, điều hòa và phân phối nước tới các đối tượng sử dụng nước. Một đường ống cấp thoát nước hoàn chỉnh bao gồm ống nước, các phụ kiện ống nước, van vòi, máy bơm,... 

Hệ thống đường ống cấp nước được chia thành 3 loại chính:

• Đường ống cấp nước sinh hoạt.
• Đường ống cấp nước sản xuất.
• Đường ống cấp nước cứu hỏa.

Hệ thống đường ống thoát nước chia thành 4 loại chính:

1. Đường ống thoát nước sinh hoạt.
2. Đường ống thoát nước mái.
3. Đường ống thoát nước sản xuất.
4. Đường ống thoát nước hỗn hợp.   

Hệ thống cấp nước

Phần lớn hệ thống cấp nước của các tòa nhà chung cư, công trình khác sử dụng tích hợp của 3 loại hệ thống là: Hệ thống cấp nước trực tiếp, hệ thống cấp nước gián tiếp và hệ thống bơm nước thải.

• Hệ thống cấp nước trực tiếp: Hệ thống này sẽ hút nước trực tiếp từ đường ống công cộng đến các hộ gia đình ở tầng thấp bằng áp suất thủy lực bên trong đường ống chính. Sử dụng hệ thống này giúp tiết kiệm chi phí, nhưng không đáp ứng được nhu cầu sinh hoạt của dân cư.
• Hệ thống cấp nước gián tiếp: Hệ thống này sẽ thiết kế thêm bể chứa nước ở trên mái nhà để lấy nước sạch lên bằng máy bơm, sau đó dẫn nước đến từng hộ gia đình bằng mạng lưới đường ống phụ. Hệ thống này tuy có chi phí cao, nhưng sẽ đáp ứng đầy đủ nhu cầu sử dụng của người dân.
• Hệ thống bơm nước thải: Đây là hệ thống trạm bơm dùng để luân phiên chuyển nước thải, nước cục hoặc bùn loãng. Hệ thống hoạt động theo cơ chế thu gom nước thải từ hồ chứa, đến một mức nhất định sẽ khởi động máy bơm và áp lực sẽ nâng nước thải qua hệ thống đường ống xả hoặc các công trình xử lý nước xả thải.

Thông thường, hệ thống cấp nước sẽ bao gồm: Đường ống đứng, máy bơm nước, thiết bị phao tự ngắt và các đường ống phụ.

Hệ thống thoát nước có thể chia thành hệ thống thoát nước tự nhiên (nước mưa) và hệ thống thoát nước thải sinh hoạt. Tùy thuộc vào mục đích và nhu cầu sử dụng mà có thể thải ra môi trường tự nhiên hoặc sử dụng làm nước sinh hoạt, sản xuất. Một hệ thống thoát nước thường bao gồm các phần cố định: Ống nước thải, xi phông, hố gas.

Khi thiết kế hệ thống cấp nước, bạn cần chú ý một số nguyên tắc sau đây:

• Đường ống dẫn đến các thiết bị sử dụng nước phải ngắn nhất.
• Thiết kế hệ thống cấp nước phải thuận lợi cho quá trình vận hành và sửa chữa. Ngoài ra, bạn nên bố trí các van khóa tổng, van khóa cho từng khu vực và từng phòng vệ sinh để dễ dàng đóng mở nguồn nước khi cần. Để việc đóng mở khóa sau này thuận tiện hơn, bạn nên thiết kế các van khóa tại các vị trí dễ dàng thực hiện.
• Để đề phòng trường hợp bị mất nước, bạn nên thiết kế thêm bể nước ngầm và két nước mái.
• Đối với nhà có 1 tầng hoặc tầng áp mái thì áp lực tĩnh từ két nước xuống thiết bị khá nhỏ, nhiều trường hợp không đủ áp lực để cấp nước lên vòi hoa sen. Bởi vậy, bạn cần lắp đặt thêm máy bơm giúp tăng áp lực để nguồn nước chảy mạnh hơn.

Khi thiết kế hệ thống thoát nước, bạn cần đảm bảo các nguyên tắc sau:

• Khi lắp đặt đường ống thoát nước nằm ngang, cần phải có dốc tối thiểu là 1/D (D là đường kính ống). Ví dụ, ống nước có đường kính D110 thì độ dốc tối thiểu cần đạt được là 0,9%.
• Đường ống thoát xí và thoát tiểu đi chung với nhau và phải gom vào bể phốt, tuyệt đối không được đi chung với hệ thống đường ống khác. Đối với trường hợp nhà ở trong khu đô thị có thiết kế nhà máy xử lý nước thải tập trung thì có thể dồn vào bể phốt, sau đó đưa đến hố gas của tuyến thu gom nước thải đô thị để đưa nước thải về nhà máy.

• Đường ống thoát nước thải sàn, thoát nước bồn tắm và thoát nước rửa, máy giặt cần đi chung với nhau. Tuyệt đối không được đi chung với đường ống thoát tiểu, thoát xí và cần đổ ra hố gas ngoài nhà.
• Đường ống thoát nước mưa không nên đi chung với các đường ống thoát nước khác, để trong trường hợp mưa to nước thoát tốt hơn và không lo nước tràn ngược vào nhà. Trong trường hợp bất đắc dĩ thì có thể lắp chung ống thoát nước mưa với ống thoát nước rửa, tuy nhiên cần tăng đường kính ống để đảm bảo thoát nước tốt hơn.
• Nguyên tắc thông hơi. Đối với các công trình lớn, đường ống dài cần thông hơi ở trục và đường ống nhánh. Với công trình nhỏ thì có thể không cần thông hơi đường ống nhánh, tuy nhiên trục thoát nước bắt buộc phải được thông hơi lên mái: “Đưa ống lên điểm cao nhất của mái”. Đường kính của ống thông hơi nên là D60 hoặc D75 và bể phốt cũng phải có ống thông hơi riêng là D75 và đi thẳng lên mái.
• Chuẩn bị đầy đủ các thiết bị van điều khiển, đồng hồ đo nước thải và phụ kiện đường ống dẫn,… Bạn nên mua tại các nhà phân phối uy tín để có được chất lượng sản phẩm tốt nhất và mang lại hiệu quả làm việc cao nhất.

Quy trình lắp đặt hệ thống thoát nước như sau:

• Khảo sát địa điểm cần lắp đặt mạng lưới thoát nước.
• Tiến hành lắp đặt đường ống thoát nước.
• Thu gom nước thải và nước mưa.
• Xử lý nước thải đạt tiêu chuẩn trước khi thải ra ngoài môi trường.

• Hệ thống cấp nước được ứng dụng trong việc cung cấp nước sản xuất, sinh hoạt và nước sử dụng trong hệ thống phòng cháy chữa cháy. 
• Hệ thống thoát nước được sử dụng trong thoát nước thải sinh hoạt, nước mưa, nước thải sản xuất,…